Öteki Yanağı Çevirmek?

İçe atılan küçük haksızlıklar ufak ufak birikir. Her biri küçük birer yara açar, evet; ama önceleri katlanılmaz değildir hiçbiri, onlar altta belli belirsiz sızlarken sen günlük hayatına devam edersin. Ama gün gelir, bir bakarsın ki hepsi bir araya gelip kocaman ve dayanılmaz şekilde acıtan tek bir yara olmuş içinde. İşte o andan sonra hiçbir şey yapmadan duramazsın, acını ifade etmemek elinden gelmez. Ufacık, önemsiz(?), ifade edilmemiş acılar bir bakarsın ki seni kişiliğine hiç uymayan kocaman eylemlere yöneltmiş nihayetinde.

Geç de olsa anlarsın ki caninin caniliğine* dur demediğin oranda sen de canileşmişsin. Ve bu o kadar yalın ve duygudan bile yoksun bir gerçektir ki caniyi çok çok acı çekmiş, çekmeye de devam eden ve aslında tek derdi ne kadar acı çektiğini senin de anlamanı sağlamak olan zavallı küçük bir çocuk olarak da görsen, gerçek belli, yapılması gereken bellidir. Caninin içindeki zavallı çocuğa ve bir türlü onaramadığı yaralarına merhamet duymak yapılması gerekeni değiştirmez. Baştan ona dur dememek, küçük kötülüklerine göz yummak, sana ve çevrene zarar vermenin ötesinde, asıl ve belki en çok, caninin kendisine, onu mevcut gerçekliğinde tutmaya devam ederek zarar vermiştir.

Söylemek kolay tamam, peki yapmak kolay mı sanki "yapılması gerekeni"? Karşında dikilen zebella kabadayıya dalkavukluk etmemek örneğin... Nasıl kolay olabilir? Zebella kabadayı, çocukluğunun yaralarıyla zorbalık ederek baş etmiş ve halen etmekteyse; ona çanak tutan da benzer yaralarla, dalkavukluk ederek baş etmiş ve halen etmekte. İkisi birbirinin diğer yüzü. Mesele kolaylık ya da zorluk da değil zaten. Mesele olan bitenin adını doğru koymak. Birinin, kendine yapılan zulme boyun eğmesine kutsallık atfetmek, buna fedakarlık, cefakeşlik güzellemeleriyle alkış tutmak yanlış olan. Doğrusu, bir yandan "Sen yanlış yaptın, aptallık ettin, kötülüğe çanak tuttun, hepimize zarar verdin." tespitini yapmaktan ve dile getirmekten çekinmeyip bir yandan da olayın diğer yüzünü de görebilecek, örneğin "Ama belki başka türlü davranacak gücün veya bilgin yoktu" da diyebilecek, merhamet duyacak kadar geniş bakabilmek.

*Caniliği bir yelpaze gibi düşünelim. Bir uçta canavarca adam öldüren, ortada en güzel duyguların katili, diğer uçta da gaz çıkarıp suçu başkasının üstüne atanlar, misal.

--------

2020'de yazmış olduğum bir yazıyı okudunuz.